Αριστοτέλης ( 384-322 π.Χ. , Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος)
Από τις πιο σημαντικές μορφές της φιλοσοφικής σκέψης του αρχαίου κόσμου. Η διδασκαλία του διαπερνούσε βαθύτατα τη δυτική φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη μέχρι και την Επιστημονική Επανάσταση του 17ου αιώνα. Θεωρείται πάντα από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών. Υπήρξε φυσιοδίφης, φιλόσοφος, δημιουργός της λογικής και ο σημαντικότερος από τους διαλεκτικούς της αρχαιότητας.
Από το τεράστιο έργο του (400 βιβλία, κυρίως σε μορφή διαλόγων) τελικά σώθηκαν 47 βιβλία και μερικά αποσπάσματα από τα άλλα.....
Γνωμικά και αποφθέγματα
► Ερωτηθείς τι έστιν ελπίς, « Εγρηγορότος, » είπεν, «ενύπνιον. »
μτφρ: Όταν ρωτήθηκε τι είναι ελπίδα; «Το όνειρο ενός ξύπνιου», είπε (από τον Διογένη Λαέρτιο)
► Η φύσις μηδέν μήτε ατελές ποιεί μήτε μάτην.
► Δει γαρ την μεν τέχνην χρήσθαι τοις οργάνοις, την δε ψυχήν τω σώματι.
μτφρ: πρέπει η τέχνη να χρησιμοποιεί όργανα και η ψυχή το σώμα
► Το κάλλος παντός επιστολίου συστατικώτερον.
μτφρ: η ομορφιά είναι η καλύτερη συστατική επιστολή
► Πόλεμος γαρ σχολείον αρετής εστί
► Ουδείς φίλος ώ πολλοί φίλοι.
► Προφάσεως δείται μόνον η πονηρία.
► Ακούσας υπό τινος λοιδορείσθαι, «Απόντα με,» έφη, «και μαστιγούτω.»
μτφρ: Όταν άκουσε ότι κάποιος τον κορόιδευε, «Όταν λείπω, μπορούν και να με μαστιγώσουν», είπε.
(από τον Διογένη Λαέρτιο)
► Αδύνατον τον μηδέν πράττοντα πράττειν εύ.
► Ου γαρ ο δικαστής, ουδ’ ο βουλευτής, ουδ’ ο εκκλησιαστής άρχων εστί, αλλά το δικαστήριον, η βουλή και ο δήμος.
► Ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον.
► Η πενία πολλών εστιν ενδεής, η δ’ απληστία πάντων.
μτφρ: η φτώχεια είναι έλλειψη πολλών πραγμάτων και η απληστία όλων
► Ουδέν άτακτον των φύσει.
μτφρ: τίποτα απ’ όσα είναι δοσμένα από τη φύση δεν είναι χωρίς τάξη
► Πάντα γαρ φύσει έχει τι θείον.
μτφρ: σε όλα υπάρχει εκ φύσεως κάτι το θείο
► Τα αγαθά κόποις κτώνται.
► Έξις δευτέρα φύσις.
► Η φύσις ουδέν ποιεί άλματα.
► Νέος δ’ έμπειρος ουκ έστιν, πλήθος γαρ χρόνου ποιεί την εμπειρίαν.
► Φιλία εστί μία ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη.
μτφρ: Η φιλία [ή η αγάπη] είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δυο σώματα.
► Το θήλυ έχει το βουλητικόν αλλ' άκυρον.
μτφρ: η γυναίκα θέλει αλλά δεν μπορεί
► Άνευ των αναγκαίων αδύνατον και ζην και εύ ζην.
► Τας ουσίας αι μικραί δαπάναι δαπανώσι.
μτφρ: τις περιουσίες οι μικρές δαπάνες τις εξαφανίζουν
► Δεσπότης δούλου δείται και δούλος δεσπότου.
► Τα φυτά των ζώων ένεκέν εστι και τα ζώα των ανθρώπων χάριν.
► Ουκ εν τω πολλώ τω ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ.
► Μάλλον φιλούσιν οι ποιήσαντες ευ τους παθόντας ή οι παθόντες ευ τους ποιήσαντας.
μτφρ: περισσότερο αγαπούν οι ευεργέτες τους ευεργετούμενους παρά οι ευεργετούμενοι τους ευεργέτες
► Η μεν εμπειρία τέχνην εποίησεν, η δ’ απειρία τύχην.
► Καματηρόν το άρχειν.
μτφρ: κουραστικό να διοικείς
► Όπου άμιλλα ενταύθα και νίκη εστί.
► Περί ουδέν των ανθρωπίνων έργων υπάρχει βεβαιότης.
► Τέλος πάσης ενεργείας εστί το κατά την έξιν.
► Άνευ αιτίου ουδέν εστιν.
(Ρητορική )
► Ωσπερ σώμα στερηθέν ψυχής πίπτει, ούτω καί πόλις, μή όντων νόμων, καταλύεται.
μτφρ: Οπως το σώμα, όταν στερηθεί της ψυχής πεθαίνει, έτσι και η πόλη, όταν δεν υπάρχουν νόμοι, καταλύεται
► Απεκρίθη εκ παλαιοτέρου του βαρβάρου έθνεος το ελληνικόν εόν και δεξιώτερον και ευηθείης ηλιθίου απηλλαγμένον μάλλον.
μτφρ: Ξεχώρισε από παλιά το Ελληνικό έθνος από τους βαρβάρους όντας πιο ικανό και περισσότερο απαλλαγμένο από την ηλιθιότητα
► Πάντες άνθρωποι φύσει ορέγονται του ειδέναι.
► Ελεύθερον διατελεί και βέλτιστα πολιτευόμενον και δυνάμενον άρχειν πάντων, μιας τυγχάνον πολιτείας.
μτφρ: [το Ελληνικό γένος] ζει ελεύθερα και διοικείται άριστα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο
► Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, μέγεθος εχούσης, ηδυσμένω λόγω, δρώντων και ου δι’ απαγγελίας, δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν.
► Ανδρείος ο περί τον καλόν θάνατον αδεής.
μτφρ: ανδρείος είναι αυτός που δεν φοβάται τον τιμημένο θάνατο
► Οι βάρβαροι δουλικώτεροι τα ήθη φύσει των Ελλήνων.
μτφρ: οι βάρβαροι είναι εκ φύσεως πιο δουλοπρεπείς από τους Έλληνες
► Τα πράγματα που πρέπει να κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντάς τα.
► Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, είναι εύκολο. Αλλά να θυμώσεις με το σωστό άνθρωπο, στο σωστό βαθμό, για το σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με το σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.
► Είμαστε όλοι φίλοι των ευτυχούντων, ενώ των δυστυχούντων δεν είναι φίλος ούτε ο πατέρας.
► Κάθε εργασία επί πληρωμή αποσπά και φθείρει το μυαλό.
► Δεν υπάρχει τίποτε πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των ανίσων.
► Η οικογένεια είναι η ένωση που καθιερώθηκε από τη φύση για την εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών του ανθρώπου.
► Όλες οι ανθρώπινες πράξεις έχουν ως αίτιο ένα από τα εξής επτά: τύχη, φύση, παρόρμηση, συνήθεια, λογική, πάθος, πόθο.
► Είναι χαρακτηριστικό του καλλιεργημένου μυαλού να μπορεί να απολαύσει μια ιδέα χωρίς να την αποδεχθεί.
► Είναι ανάρμοστο για έναν νέο άνθρωπο να χρησιμοποιεί αφορισμούς.
► Ο άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά απ’ τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε θεός.
('Η και τα δύο)
► Κάλλιο τρελός με όλους παρά συνετός και μόνος.
► Το όλον είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του
► Είναι χαρακτηριστικό του μεγαλόψυχου ανθρώπου να μη ζητάει χάρες, αλλά να είναι έτοιμος να κάνει το καλό στους άλλους.
► Ερωτηθεὶς τι ποτ' αυτώ περιγέγονεν εκ φιλοσοφίας, έφη, «Το ανεπιτάκτως ποιείν ά τινες διά τον από των νόμων φόβον ποιούσιν.»
απόδοση:Αυτό που πέτυχα με τη φιλοσοφία, ήταν να κάνω με τη θέλησή μου αυτά που οι άλλοι τα κάνουν επειδή φοβούνται τους νόμους.
(από τον Διογένη Λαέρτιο)
► Οι μητέρες αγαπούν τα παιδιά τους πιο πολύ από τους πατεράδες. Κι αυτό, διότι πρώτον ο τοκετός είναι οδυνηρός, και δεύτερο, είναι σίγουρες ότι τα παιδιά που γέννησαν είναι δικά τους
► Άμιλλα είναι η τάση να φτάσει κανένας τον άλλον, που τον θαυμάζει, ή και να τον ξεπεράσει, χωρίς να αισθάνεται φθόνο, αν ο άλλος τον ξεπερνάει.
► Η φτώχεια είναι ο γονιός της επανάστασης και του εγκλήματος.
μτφρ: Όταν ρωτήθηκε τι είναι ελπίδα; «Το όνειρο ενός ξύπνιου», είπε (από τον Διογένη Λαέρτιο)
► Η φύσις μηδέν μήτε ατελές ποιεί μήτε μάτην.
► Δει γαρ την μεν τέχνην χρήσθαι τοις οργάνοις, την δε ψυχήν τω σώματι.
μτφρ: πρέπει η τέχνη να χρησιμοποιεί όργανα και η ψυχή το σώμα
► Το κάλλος παντός επιστολίου συστατικώτερον.
μτφρ: η ομορφιά είναι η καλύτερη συστατική επιστολή
► Πόλεμος γαρ σχολείον αρετής εστί
► Ουδείς φίλος ώ πολλοί φίλοι.
► Προφάσεως δείται μόνον η πονηρία.
► Ακούσας υπό τινος λοιδορείσθαι, «Απόντα με,» έφη, «και μαστιγούτω.»
μτφρ: Όταν άκουσε ότι κάποιος τον κορόιδευε, «Όταν λείπω, μπορούν και να με μαστιγώσουν», είπε.
(από τον Διογένη Λαέρτιο)
► Αδύνατον τον μηδέν πράττοντα πράττειν εύ.
► Ου γαρ ο δικαστής, ουδ’ ο βουλευτής, ουδ’ ο εκκλησιαστής άρχων εστί, αλλά το δικαστήριον, η βουλή και ο δήμος.
► Ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον.
► Η πενία πολλών εστιν ενδεής, η δ’ απληστία πάντων.
μτφρ: η φτώχεια είναι έλλειψη πολλών πραγμάτων και η απληστία όλων
► Ουδέν άτακτον των φύσει.
μτφρ: τίποτα απ’ όσα είναι δοσμένα από τη φύση δεν είναι χωρίς τάξη
► Πάντα γαρ φύσει έχει τι θείον.
μτφρ: σε όλα υπάρχει εκ φύσεως κάτι το θείο
► Τα αγαθά κόποις κτώνται.
► Έξις δευτέρα φύσις.
► Η φύσις ουδέν ποιεί άλματα.
► Νέος δ’ έμπειρος ουκ έστιν, πλήθος γαρ χρόνου ποιεί την εμπειρίαν.
► Φιλία εστί μία ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη.
μτφρ: Η φιλία [ή η αγάπη] είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δυο σώματα.
► Το θήλυ έχει το βουλητικόν αλλ' άκυρον.
μτφρ: η γυναίκα θέλει αλλά δεν μπορεί
► Άνευ των αναγκαίων αδύνατον και ζην και εύ ζην.
► Τας ουσίας αι μικραί δαπάναι δαπανώσι.
μτφρ: τις περιουσίες οι μικρές δαπάνες τις εξαφανίζουν
► Δεσπότης δούλου δείται και δούλος δεσπότου.
► Τα φυτά των ζώων ένεκέν εστι και τα ζώα των ανθρώπων χάριν.
► Ουκ εν τω πολλώ τω ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ.
► Μάλλον φιλούσιν οι ποιήσαντες ευ τους παθόντας ή οι παθόντες ευ τους ποιήσαντας.
μτφρ: περισσότερο αγαπούν οι ευεργέτες τους ευεργετούμενους παρά οι ευεργετούμενοι τους ευεργέτες
► Η μεν εμπειρία τέχνην εποίησεν, η δ’ απειρία τύχην.
► Καματηρόν το άρχειν.
μτφρ: κουραστικό να διοικείς
► Όπου άμιλλα ενταύθα και νίκη εστί.
► Περί ουδέν των ανθρωπίνων έργων υπάρχει βεβαιότης.
► Τέλος πάσης ενεργείας εστί το κατά την έξιν.
► Άνευ αιτίου ουδέν εστιν.
(Ρητορική )
► Ωσπερ σώμα στερηθέν ψυχής πίπτει, ούτω καί πόλις, μή όντων νόμων, καταλύεται.
μτφρ: Οπως το σώμα, όταν στερηθεί της ψυχής πεθαίνει, έτσι και η πόλη, όταν δεν υπάρχουν νόμοι, καταλύεται
► Απεκρίθη εκ παλαιοτέρου του βαρβάρου έθνεος το ελληνικόν εόν και δεξιώτερον και ευηθείης ηλιθίου απηλλαγμένον μάλλον.
μτφρ: Ξεχώρισε από παλιά το Ελληνικό έθνος από τους βαρβάρους όντας πιο ικανό και περισσότερο απαλλαγμένο από την ηλιθιότητα
► Πάντες άνθρωποι φύσει ορέγονται του ειδέναι.
► Ελεύθερον διατελεί και βέλτιστα πολιτευόμενον και δυνάμενον άρχειν πάντων, μιας τυγχάνον πολιτείας.
μτφρ: [το Ελληνικό γένος] ζει ελεύθερα και διοικείται άριστα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο
► Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, μέγεθος εχούσης, ηδυσμένω λόγω, δρώντων και ου δι’ απαγγελίας, δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν.
► Ανδρείος ο περί τον καλόν θάνατον αδεής.
μτφρ: ανδρείος είναι αυτός που δεν φοβάται τον τιμημένο θάνατο
► Οι βάρβαροι δουλικώτεροι τα ήθη φύσει των Ελλήνων.
μτφρ: οι βάρβαροι είναι εκ φύσεως πιο δουλοπρεπείς από τους Έλληνες
► Τα πράγματα που πρέπει να κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντάς τα.
► Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, είναι εύκολο. Αλλά να θυμώσεις με το σωστό άνθρωπο, στο σωστό βαθμό, για το σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με το σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.
► Είμαστε όλοι φίλοι των ευτυχούντων, ενώ των δυστυχούντων δεν είναι φίλος ούτε ο πατέρας.
► Κάθε εργασία επί πληρωμή αποσπά και φθείρει το μυαλό.
► Δεν υπάρχει τίποτε πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των ανίσων.
► Η οικογένεια είναι η ένωση που καθιερώθηκε από τη φύση για την εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών του ανθρώπου.
► Όλες οι ανθρώπινες πράξεις έχουν ως αίτιο ένα από τα εξής επτά: τύχη, φύση, παρόρμηση, συνήθεια, λογική, πάθος, πόθο.
► Είναι χαρακτηριστικό του καλλιεργημένου μυαλού να μπορεί να απολαύσει μια ιδέα χωρίς να την αποδεχθεί.
► Είναι ανάρμοστο για έναν νέο άνθρωπο να χρησιμοποιεί αφορισμούς.
► Ο άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά απ’ τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε θεός.
('Η και τα δύο)
► Κάλλιο τρελός με όλους παρά συνετός και μόνος.
► Το όλον είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του
► Είναι χαρακτηριστικό του μεγαλόψυχου ανθρώπου να μη ζητάει χάρες, αλλά να είναι έτοιμος να κάνει το καλό στους άλλους.
► Ερωτηθεὶς τι ποτ' αυτώ περιγέγονεν εκ φιλοσοφίας, έφη, «Το ανεπιτάκτως ποιείν ά τινες διά τον από των νόμων φόβον ποιούσιν.»
απόδοση:Αυτό που πέτυχα με τη φιλοσοφία, ήταν να κάνω με τη θέλησή μου αυτά που οι άλλοι τα κάνουν επειδή φοβούνται τους νόμους.
(από τον Διογένη Λαέρτιο)
► Οι μητέρες αγαπούν τα παιδιά τους πιο πολύ από τους πατεράδες. Κι αυτό, διότι πρώτον ο τοκετός είναι οδυνηρός, και δεύτερο, είναι σίγουρες ότι τα παιδιά που γέννησαν είναι δικά τους
► Άμιλλα είναι η τάση να φτάσει κανένας τον άλλον, που τον θαυμάζει, ή και να τον ξεπεράσει, χωρίς να αισθάνεται φθόνο, αν ο άλλος τον ξεπερνάει.
► Η φτώχεια είναι ο γονιός της επανάστασης και του εγκλήματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου